काठमाडौँ । विष्णुमती नदीलाई छुने काठमाडौं महानगरपालिकाका १० वटा वडालाई समेटेर वायु प्रदूषण व्यवस्थापन नागरिक समाज सञ्जाल गठन भएको छ । महानगरअन्तर्गत वातावरण व्यवस्थापन विभागले वडा नम्बर १२, १३, १४, १५, १६, १७, १८, १९, २० र २५ का जनप्रतिनिधि र नागरिक समाजका प्रतिनिधिलाई समेटेर सञ्जाल गठन गरेको हो ।
स्टेट अफ ग्लोबल एयरले सन् २०२० मा गरेको अध्ययनअनुसार मृत्युको विश्वव्यापी अवस्थामा श्वासप्रश्वासको असरका कारण ४० प्रतिशत, फोक्सोको क्यान्सरका कारण १९ प्रतिशत, फोक्सो तथा श्वासप्रश्वास प्रणालीमा हुने संक्रमणका कारण ३० प्रतिशत, मधुमेहका कारण २० प्रतिशत, इस्केमिक हृदय रोगबाट २० प्रतिशत मानिसको मृत्यु हुने गरेको छ । यस्ता असरको मुख्य कारण वायु प्रदूषण हो । यसैकारण २० प्रतिशत नवजात शिशुको मृत्यु हुने गरेको छ । यस्तै, औसत आयु घट्दै गएको छ । वायु प्रदूषणका लागि ठूला–ठूला कलकारखाना, आगलागी, इन्धनको प्रयोग मात्र जिम्मेवार छैनन् । व्यक्तिले घरभित्र र बाहिर गर्ने दैनिक व्यवहारका कारण पनि प्रदूषण बढ्नुमा सहयोग गरेको छ ।
नागरिक समाज र सञ्जालले जथाभावी फोहोर तथा प्लास्टिक बाल्न रोक लगाउने र विशेष सरसफाइ अभियान सञ्चालन गर्ने काम गर्छ ।
