काठमाडौँ । दुई वर्षदेखि अचेत अवस्थामा रहेकी प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डकी पत्नी सीता दाहालको निधन भएको छ । उनको आज बिहान नर्भिक अस्पतालमा निधन भएको हो । दाहाललाई सास फेर्न कठिनाई भएपछि विहान ८ बजे बालुवाटारबाट नर्भिक अस्पताल लगिएको थियो । उनको उपचारमा संलग्न चिकित्सक प्राध्यापक. डा. युवराज शर्माले आज बिहान ८ः३३ बजे सीता दाहालको निधन भएको जानकारी दिएका हुन । प्रधानमा्त्रि पत्नि सितालाई बुधबार विहानैदेखि स्वासप्रस्वासमा समस्या भएको थियो । प्रधानमन्त्रि पत्निलाई पहनला देखि बाट नै पेटमा पाईप राखेर खाना दिँदै आएको थियो । दुई वर्षदेखि उनि अचेत थिईन ।
पार्किन्सन जस्तो देखिने एक जटिल प्रकारको रोग ‘प्रोग्रेसिभ सुपरान्युक्लियर पाल्सी (पी.एस.पी.)’ बाट पीडित सीता दाहाल लामो समयदेखि ओछ्यान परेकी थिइन् । अहिले भने उनलाई हृदयाघात भएको थियो । स्वास्थ्य अवस्था गम्भीर भएपछि उनलाई आज बिहान ८ बजे अस्पताल लगिएको थियो । आकस्मिक कक्षमा सीपीआर लगायतका विधिबाट उपचार गरिएको थियो । तर सुधार नभएपछि ८ बजेर ३३ मिनेटमा मृत घोषणा गरिएको अस्पतालले पत्रकार सम्मेलन गरी जानकारी गराएको छ ।
पत्नीसँगै प्रधानमन्त्री प्रचण्ड पनि नर्भिक अस्पताल पुगेका थिए । अन्य विशिष्ट व्यक्तित्वहरु र पार्टी कार्यकर्ताहरु पनि अस्पताल परिसर पुगेका छन् । प्रधानमन्त्री प्रचण्डकी पत्नी सीता दाहालको पशुपति आर्यघाटमा आजै अन्त्येष्टि गरिने भएको छ । त्यसअघि उनको पार्थिव शरीर विहान ११ बजेदेखि १ बजेसम्म पार्टी केन्द्रीय कार्यालय पेरिसडाँडामा श्रद्धाञ्जलीका लागि राखिने छ ।त्यसपछि दिउँसो २ बजे पशुपति आर्यघाटमा अन्त्येष्टि गरिने प्रधानमन्त्रि प्रचण्डको सचिवालयले जानकारि दिएको छ । उनको निधनप्रति गहिरो दुख व्यक्त गर्दै काङ्ग्रेस सभापति सेरबहादुर देउवाले अस्पतालमा नै पुगेर श्रदाञ्जलि दिएका छन । त्यस्तै राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टिका सभापति रवि लामिछाने समेत श्रदाञ्जलिका लागि अस्पताल पुगेका छन् ।
पिएसपि एक दुर्लव प्रकारको रोग हो । यो रोग १ लाख मानिस मध्ये ५ देखि ६ जनामा मात्र देखा पर्छ । के कारणले यो रोग लाग्छ भन्ने हालसम्म पत्ता लाग्न सकेको छैन । यो रोग पत्ता लगाउन वै१ानिकहरु अध्ययन गरिरहेका छन् । सितालाई यस रोगले छोएप५ि उनलाई उपचार गराउन सिंगापुर देखि अमेरिकासम्म लगिएको थियो तर हालसम्म भएका उपचारले उनलाई निको बनाउा सकेको थिएन । यो रोग लागेपछि ब्रेनमा समस्या देखिने चिकित्सकहरु बताउँछन । ब्रेन सुक्दै खुम्चदै जानेभएकाले ब्रेनको आकारमा परिवर्तन आउँछ र मानिस अचेतसम्म हुन पुग्छ । यो रोगको उपचार छैन । रोग लागिसकेपछि उत्पन्न हुने समस्याहरु कम गराउनलाई मात्रै चिकित्सकहरुले उपचार गर्दै आएका छन् । यही रोगका कारण आज सिता दाहाल पनि सदाका लागि अस्ताएकी छन् ।
सिता २०५२ साल भन्दा अगाडि देखि राजनितिमा सक्रिय थिईन । तत्कालिन नेकपा मावबादि ले सञ्चालन गरेको सशस्त्र आन्दोलनमा भुमिगत भएकी दाहाल खुला राजनितिमा पार्टि काममा सक्रिय थिईन । पार्टीभित्रका संकट र विवाद समाधानमा उनले समन्वयकारी भूमिका निर्वाह समेत गरेकी थिइन् । विषेश शान्ति प्रक्रिया पछि उनि माओवादीको सल्लाहकार समेत थिइन् । वि.सं. २०११ साल असार २१ गते कास्कीको हेम्जामा आमा हरिकला पौडेल र बुवा महेश्वर पौडेलको कोखबाट जन्मिएकी सीताको २०२६ सालमा प्रचण्डसँग बिहे भएको थियो । २०७४ साल मंसिरमा छोरा प्रकाश दाहालको निधन भए पश्चात उनलाई रोगले ज्यादै गाल्दैलगेको थियो । पछिल्लो २ वर्षदेखि त उनि ओछ्याननै परेकी थिईन । नेपालमा योः व्यवस्था जन्माउने क्रान्ति आमाले आज हाम्रो माझ बाट विदा लिएकी छन । ईतिहासले उनको यो योगदानलाई कहिल्यै विर्सन सक्ने छैन ।